Welke eieren zijn het gezondst? Een test tussen 8 verschillende soorten kippeneieren

Welke eieren zijn het gezondst? Die vraag stelde ik mezelf toen ik besloot om acht verschillende soorten kippeneieren te testen, waaronder biologische eieren, eieren met het Beter Leven-keurmerk en een ei afkomstig van kippen uit de tuin van mijn ouders. Wat direct opviel, was dat de biologische eieren vaak een lichtere dooier hadden, terwijl de goedkopere eieren met één ster juist een diep oranje kleur lieten zien. Toch voldeed geen van de eieren volledig aan mijn verwachting van een optimaal gezond ei. Hoewel het ei uit eigen tuin veelbelovend leek, blijkt dat ook hier PFAS-gehaltes een rol kunnen spelen, zij het nog binnen de grenzen. In dit artikel ga ik dieper in op de verschillen tussen deze eieren en ontdek ik of het gezondste ei misschien toch niet in de supermarkt te vinden is.

De eiertest: welke eieren hebben we getest?

Om te ontdekken welke eieren het gezondst zijn, heb ik een test uitgevoerd met acht verschillende soorten kippeneieren. Deze test omvatte een breed scala aan eieren: van scharreleieren met het Beter Leven-keurmerk en biologische eieren tot zelfs een ei uit de tuin van mijn ouders. Nadat ik alle eieren had gekookt, heb ik ze één voor één gepeld, doormidden gesneden en geproefd om zowel de kleur van de dooier als de smaak te beoordelen. Hoewel ik kleine verschillen in smaak heb opgemerkt, waarbij eieren met een donkerdere dooier vaak net iets meer smaak leken te hebben, waren de verschillen minimaal. De focus van deze test lag daarom niet alleen op de smaak, maar vooral op de kleur van de dooiers en wat dit kan zeggen over de kwaliteit en gezondheid van de eieren. Hieronder volgt een overzicht van hoe ik de eieren heb gekookt en met een korte beschrijving van hoe elk ei eruitzag en smaakte.

Ei 1: Scharreleieren met 1 ster Beter Leven-keurmerk (Albert Heijn)
De dooier van dit ei had een kleur die neigde naar donkergeel met een vleugje oranje. Hoewel het niet de donkerste dooier was, was het duidelijk ook niet de lichtste in vergelijking met de andere eieren in de test.

Ei 2: Nederlandse Mega Scharreleieren, 1 ster Beter Leven-keurmerk (Lidl)
Dit ei had een oranjegekleurde dooier die iets donkerder was dan die van het eerste ei. Dit zou deels kunnen komen doordat de kern van de dooier iets minder ver was doorgegaard vanwege de grotere maat van het ei.

Ei 3: Maïsscharreleieren, 1 ster Beter Leven-keurmerk (Albert Heijn)
Dit ei had een oranjegekleurde dooier, vergelijkbaar met ei 1 en 2. Opvallend aan dit ei was dat het als enige uit de test een bruine schil had, wat tegenwoordig vrij zeldzaam is. Deze maïsscharreleieren worden gelegd door kippen die voornamelijk maïs gevoerd krijgen, wat bijdraagt aan de intensere kleur van de dooier door het hoge gehalte aan carotenoïden.

Ei 4: Vrije uitloop eieren, 2 sterren Beter Leven-keurmerk (Albert Heijn eigen merk)
Dit ei is het eerste in de test met 2 sterren Beter Leven-keurmerk, wat betekent dat de kippen meer bewegingsruimte hebben. Opvallend was dat dit ei een van de meest oranje dooiers had van alle eieren in de test, met een opvallend intense kleur.

Ei 5: Kipster-eieren, 3 sterren Beter Leven-keurmerk
Dit ei viel direct op door zijn extreem lichte dooier, bijna zo licht dat het wit leek. Dit zou kunnen wijzen op een eenzijdig dieet voor de kippen, wat vaak resulteert in een lichtere dooierkleur. Kipster staat echter bekend om zijn klimaatneutrale eieren en het welzijn van hun kippen, die genieten van ruime binnen- en buitenverblijven met veel bewegingsruimte en natuurlijke elementen zoals takken om op te springen en onder te schuilen (zo zag ik in een aflevering van Keuringsdienst van Waarde). Hoewel de kleur van de dooier misschien anders doet vermoeden, hebben deze kippen een aangenaam en diervriendelijk leven.

Ei 6: Biologische Nederlandse eieren, 3 sterren Beter Leven-keurmerk (Lidl)
Dit ei had een dooier die iets donkerder was dan die van het vorige ei, maar nog steeds niet zo intens van kleur als de eerste vier eieren in de test. De kleur was gematigd en zat qua tint tussen de lichte dooier van ei 5 en de donkerdere dooiers van de eerdere eieren.

Ei 7: Biologische eieren, 3 sterren Beter Leven-keurmerk (Albert Heijn eigen merk)
Dit ei had een lichtere dooierkleur dan het vorige biologische ei, hoewel het nog steeds donkerder was dan het Kipster-ei. Van de twee biologische eieren in deze test lijkt het vorige ei een iets gevarieerder dieet te hebben gehad, wat resulteerde in een iets intensere kleur. Toch blijft de dooier van dit ei aan de lichte kant in vergelijking met de eerste vier eieren.

Ei 8: Ei uit eigen tuin
Dit ei had een opvallend knalgele dooier, die qua kleur totaal anders was dan de oranjegekleurde dooiers uit de supermarkt. Opmerkelijk was ook dat dit het kleinste ei was van alle eieren in de test. Het unieke dieet van de kippen in de tuin van mijn ouders, bestaande uit een gevarieerde mix van granen, zaden, pitjes, wormen, insecten en zelfs etensresten, lijkt duidelijk invloed te hebben gehad op de kleur en kwaliteit van de dooier. Deze kippen genieten van een extreem gevarieerd voedingspatroon, wat waarschijnlijk bijdraagt aan de levendige kleur van hun eieren.

Wat bepaalt de kleur van een eidooier?

De kleur van een eidooier wordt voornamelijk bepaald door de voeding van de kip. Carotenoïden, zoals luteïne en zeaxanthine, zijn natuurlijke pigmenten die verantwoordelijk zijn voor de gele tot oranje tinten in de dooier. Deze pigmenten komen voor in plantaardige voeding, zoals maïs, groene bladeren, en bepaalde bloemen. Kippen die een dieet krijgen dat rijk is aan deze carotenoïden, zullen eieren leggen met een donkerdere, meer oranje dooier. Aan de andere kant hebben kippen met een eenzijdiger dieet, zoals biologisch graan zonder veel pigmenten, vaak lichtere dooiers. De kleur van de dooier zegt dus niet alles over de voedingswaarde van het ei, maar kan wel een indicatie zijn van het type en de variatie van het voedsel dat de kip heeft gegeten.

Wat is het verschil tussen witte en bruine eieren?

Het verschil tussen witte en bruine eieren heeft niets te maken met de voedingswaarde, maar alles met het ras van de kip. Kippen met witte veren en witte oorlellen leggen witte eieren, terwijl kippen met rode of bruine veren en rode oorlellen bruine eieren leggen. Witte kippen hebben doorgaans minder voeding nodig om eieren te produceren en kunnen daardoor langer blijven leggen, wat ze iets efficiënter en beter voor het klimaat maakt. Vroeger waren bruine eieren in Nederland populairder, maar tegenwoordig zie je steeds meer witte eieren in de schappen liggen. Dit komt mede door de verschuiving naar efficiëntere en duurzamere productie. Toch zijn er nog uitzonderingen, zoals de maïsscharreleieren in deze test, die nog steeds bruine schalen hebben.

Zijn goedkope eieren de beste keuze?

Na deze test en mijn onderzoek is mijn conclusie dat eieren met een 1 ster Beter Leven-keurmerk weliswaar betaalbaar zijn, maar dat je goed moet nadenken over hun herkomst. Deze kippen leven onder minder goede omstandigheden, en het niet-biologische voer dat ze krijgen, kan mogelijk zware metalen bevatten. Hoewel de dooiers van deze eieren vaak rijk zijn aan carotenoïden, wat een voordeel is voor de voedingswaarde, blijft het een afweging tussen prijs, gezondheid en dierenwelzijn.

Zijn eieren uit eigen tuin veilig?

Uit recent onderzoek van het Bureau Risicobeoordeling & Onderzoeksprogrammering (BuRO) van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) blijkt dat eieren van hobbykippen in Nederland vaak hogere PFAS-gehaltes bevatten dan eieren uit de supermarkt. Dit kan leiden tot een te hoge PFAS-inname bij regelmatig gebruik van deze eieren, wat gezondheidsrisico’s met zich mee kan brengen. Daarom wordt geadviseerd om eieren uit eigen tuin af te wisselen met eieren uit de supermarkt, die veilig geacht worden.

Wat zegt de lichte kleur van biologische eieren over hun kwaliteit?

Wat me het meest tegenviel in deze test, was de lichte kleur van de dooiers van de biologische eieren. Dit wijst erop dat ze mogelijk minder carotenoïden en andere positieve voedingsstoffen bevatten. Hoewel het biologische kippenvoer waarschijnlijk onbespoten is, lijkt het eenzijdig, voornamelijk bestaande uit granen. Het positieve is dat de biologische kippen wel een goed leven hebben, met meer ruimte en betere omstandigheden.

Het ideale ei: biologisch én gevarieerd

De ideale situatie zou zijn als biologische kippen niet alleen de ruimte en het onbespoten voer krijgen, maar ook een gevarieerd dieet met veel carotenoïden. Dit zou resulteren in knaloranje dooiers, rijk aan voedingsstoffen. Op dat moment kunnen we echt spreken van het gezondste ei: een product van kippen die gezond en gevarieerd gevoed worden in een diervriendelijke omgeving.